شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی به عنوان یکی از شرکتهای زیرمجموعه هلدینگ صنایع پتروشیمی خلیج فارس نقش بی‌بدیل مستقیم و غیرمستقیم در جهش اول، دوم و سوم پتروشیمی کشور را داشته و توانسته‌است خودباوری را در صنعت پتروشیمی تحقق بخشد. این شرکت تاکنون در تکمیل و راه‌اندازی بیش از 30 پروژه پتروشیمی (از جمله پروژه‌های جدیدالافتتاح واحدهای فاز دوم مجتمع پتروشیمی ایلام شامل واحدهای الفین و گوگردزدایی و هیدروژن) نقش داشته‌است. ساخت پایانه‌ها و مخازن صادراتی بندر امام، مخازن متمرکز عسلویه، خط لوله اتیلن غرب کشور از دیگر اقدامات برجسته مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی است.
این شرکت علاوه بر مدیریت اجرای پروژه، تدارک و تامین کالا، در اجرای طرح‌های زیربنایی و ساختمانی همچون ساخت مجتمع‌های مسکونی، فضاهای آموزشی، بیمارستان، محوطه ترمینال و فرودگاه، تاسیسات آب و برق و سیستم فاضلاب، مهمانسراها و بسیاری دیگر را، نقش آفرینی کرده‌است.
مدیریت توسعه صنایع پتروشمی هم اکنون در ساخت پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس، طرح شیرین‌سازی برش سبک نفتا پتروشیمی بوعلی سینا، طرح پلی پروپیلن پتروایرانیان، طرح تفکیک برش نفتای سبک پتروشیمی نوری، طرح پلی اتیلن سنگین پتروشیمی دهدشت، واحد متانول پتروشیمی آپادانا خلیج فارس، واحد آمونیاک و اوره پتروشیمی هنگام، واحد الفین پتروشیمی گچساران، واحد پلی اتیلن سنگین پتروشیمی گچساران، واحد اتیلن اکساید پتروشیمی اندیمشک، واحد NGL پتروپالایش دهلران و چند طرح دیگر را عهده‌داری می‌نماید.
طرح احداث پالایشگاه گاز بید بلند خلیج فارس با 3.4 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در این میان در نوع خود یک کار عظیم می‌باشد چون با مهار فلرها و استفاده از آن به عنوان خوراک در تولید محصول با ارزش افزوده، از آلودگی محیط زیست هم جلوگیری می‌شود. بیدبلند توانست در سال 2020، در بین چهار نامزد نهایی مگاپروژه جایزه جهانی را به خود اختصاص دهد. نکته مهم‌تر اجرای این پروژه‌ها در شرایط تحریم است که توانسته علاوه بر اشتغال‌زایی، جهش تولید را محقق نماید. موضوع مهم دیگر بحث مدیریت دانش و تجربه پروژه‌هاست که این شرکت در انتقال آن و افزایش ساخت داخل بسیار نقش آفرین نموده است.
مدیرعامل شرکت مدیریت توسعه پتروشیمی با بیش از سه دهه مدیریت سختکوشانه پروژه، در این گفت‌وگو از سختی‌ها و تجربه مفید این شرکت در راه‌اندازی پروژه‌های پتروشیمی در استانداردهای بین‌المللی گفت و از عرضه سهام مدیریت توسعه صنایع پتروشمی در بورس خبر داد و اینکه صنعت پتروشیمی کشور با توجه به پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های مطلوب خود می‌تواند به اهداف تعیین شده خود در جهش دوم و سوم دست باید.
برای آشنایی با نقش شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی در به ثمر نشستن پروژه‌های پتروشیمی کشور در جهش‌های سه گانه این صنعت، با مهندس "صفرعلی بابایی"، نایب‌رئیس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت مدیریت توسعه پتروشیمی که می‌توان ایشان را مغز متفکر پروژه‌های پتروشیمی نامید، گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه از نظر مخاطبان "نفت ما" می‌گذرد.
شرکت مدیریت توسعه صنعت پتروشیمی چه فعالیت‌‌هایی دارد و چه خدماتی ارائه می‌دهد؟
ما روز پتروشیمی را روز تجلی خودباوری و ارزش‌آفرینی و روز مبارزه با تحریم می‌نامیم. در مبارزه با تحریم هم خیلی حرف‌ها داریم، دلیل آن هم اینست که اساساً توسعه کشور چیزی است که هدف اصلی تحریم‌کنندگان قرار گرفته‌است و شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی از بدو تاسیس تا به حال محور کار و تخصص‌اش توسعه‌ای بوده‌است، بویژه در17 میلیارد دلار سرمایه گذاری در جهش اول پتروشیمی کشور، این شرکت به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در آن نقش داشته‌است و امروزه شما در جای جای کشور که صنعت پتروشیمی فعالیت دارد و در کنار آن یا به صورت مجزا فرودگاه، جاده، پل، مهمانسرا، زائرسرای مشهد مقدس، مجموعه فرهنگی و رفاهی و تفریحی (چغاخور)، اسکله‌های صادراتی ایجاد شده‌است، شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی، احداث آنها را عهده‌داری نموده است.
بنابراین اساس کار شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی، اجرای پروژه است و الان هم خوشحال هستیم که بعد از 20 سال عهده‌داری اجرای پروژه‌ها، به عنوان بازوی اجرایی شرکت ملی صنایع پتروشیمی در ساختار قبلی دولتی و هم اکنون نیز به عنوان بازوی اجرایی هلدینگ خلیج فارس در پروژه‌ها انجام وظیفه می‌کنیم.
چه پروژه‌هایی هم‌اکنون دست اقدام دارید و اجرا می‌کنید؟
تقریبا هر چقدر پروژه در هلدینگ خلیج فارس است، ما در آن سهیم هستیم و به‌عنوان مدیریت پروژه زیر نظر ساختار کارفرمایی آن را راهبری می‌کنیم. از بزرگ‌ترین پروژه‌ها، بیدبلند خلیج فارس می‌باشد، همچنین جمع‌آوری گازهای فلر در مناطق نفت خیز جنوب که باعث تأمین خوراک غنی برای بیدبلند خلیج فارس خواهد شد. فاز دوم مجتمع پتروشیمی ایلام شامل واحدهای الفین و گوگردزدایی و هیدروژن که خدا را شکر به بهره‌برداری رسید و مراسم افتتاحیه آن هم برگزار شد. در پروژه‌های بزرگ هنگام، آپادانا در منطقه عسلویه و در منطقه ماهشهر در بازسازی بوعلی سینا و پروژه شیرین‌سازی آن فعال هستیم. در پتروشیمی نوری پروژه‌های پایین دستی که ارزش افزوده زیادی برای تولیدات آن شرکت دارد و خصوصا پروژه‌هایی هستند که باعث خاموش شدن فلر آن شرکت می‌شود. از گازی که فلر می‌شود، محصول سولفات آمونیوم و سایر تولیدات جانبی می‌گیریم. جای‌جای کشور همانند اندیمشک، سنقر کرمانشاه، عسلویه، ماهشهر، بهبهان و ... که هلدینگ خلیج فارس پروژه‌های توسعه‌ای دارد، ما حضور داریم و سعی می‌کنیم با دانشی که برای اجرای پروژه در این شرکت است، کمک به تسریع در روند کار و نهایتاً راه‌اندازی پروژه‌ها بکنیم.
به‌طور مشخص با توجه به اینکه الان پتروشیمی ایلام هم به تازگی توسط رئیس جمهور افتتاح شده و طی ماه‌های آینده پروژه بیدبلند هم افتتاح خواهد شد، نقش مدیریت توسعه پتروشیمی در این دو پروژه عظیم چه بوده‌است؟
ایلام را همان‌طور که سابقه آن را می‌دانید، یک پروژه سنواتی شده‌بود و جمع‌آوری پروژه سنواتی کار سختی است، از سوی مدیریت محترم هلدینگ خلیج فارس این امر به ما تکلیف شد، ورود کردیم، به عنوان مدیریت پیمان، MC پروژه‌ها و حتی خریدهای پروژه را در نقش بازوی اجرایی شرکت پتروشیمی ایلام به سرانجام رساندیم و از طرفی چون پروژه سنواتی شده‌بود، مجبور به ساختار شکنی شدیم و پروژه را از حالت سکون و روزمرگی درآوردیم. البته همه این‌ها بر اساس شناخت و توانایی مدیریت توسعه که سابقه اجرای پروژه‌ها را درکارنامه داشت، صورت گرفت. به عنوان مثال به جای راحت‌طلبی و بکارگیری تنها یک پیمانکار، ما به 32 پیمانکار تخصصی پروژه ایلام را تقسیم و جزء‌جزء کردیم که ریز‌ریز فعالیتها را بتوانیم در یک زمان بصورت موازی و با کیفیت مطلوب جلو ببریم.
پتروشیمی الفین ایلام یک واحد 500 هزار تنی است ولی یک پروژه فوق‌العاده سنگین الفینی و متفاوت نسبت به الفین‌هایی که در کشور داریم، با لایسنس متفاوت، محصولات پایین دستی زیادی دارد، شاید به نوعی یک پروژه زیست‌محیطی است، چون چیزی به اسم سوزاندن اتیلن آف ندارد در این چند سال بدون حضور لایسنسور و شرکتهای خارجی تمامی فعالیتها را به سرانجام رساندیم، چون مدیریت پروژه با ما بود مجبور بودیم، مسائل طراحی تا مسائل راه‌اندازی آن را هموار کنیم و خوشبختانه یکی از افتخارات ما اینست که به همراه همکاران‌مان در پتروشیمی ایلام توانسته‌ایم این پروژه را علیرغم عدم حضور حتی یک نماینده خارجی مدیریت و با کمترین هزینه به سرانجام برسانیم و مطابق با هزینه‌های پیش‌بینی شده پروژه را به پایان رساندیم.
در مجموع حجم کل سرمایه‌گذاری چقدر بوده و چه مقدار آن را مدیریت توسعه انجام داده‌است؟
حجم کل سرمایه‌گذاری فاز دوم پتروشیمی ایلام، چیزی قریب به 860 میلیون تا 870 میلیون یورو بوده‌است. در زمان ورود ما بالغ بر 300 میلیون یورو تعهدات خرید انجام شده بود، البته خیلی از کالاها تحویل نشده‌بود و با ورود مدیریت توسعه قریب به 600 میلیون یورو سرمایه‌گذاری جدید شد، ضمن اینکه با سنواتی شدن پروژه و تحمیل شرایط تحریم بسیاری از خریدها مشکلات خاص خود را داشت، که می‌بایست آنها را هم برطرف می‌کردیم. به گفته آقای مهندس بابایی «پروژه که سنواتی می‌شود، دستخوش خیلی از تغییر و تحولات می‌شود.»
در پروژه ایلام درس آموخته‌های زیادی داریم که امیدوار هستیم در پروژه‌های آتی به کار بگیریم و تاثیرات آنها را در کارهایمان شاهد باشیم. در تامین تجهیزات بود که مسوولیت خرید آن را پتروشیمی ایلام به ما داده‌بود، نقش ارزنده‌ای ایفا کردیم چون پروژه‌ای بود که یک پیمانکار واحد جهت بخش تامین و تدارکات نداشت و خوشبختانه علیرغم تحریم و دیکته‌هایی که از طرف سازندگان خارجی به ما می‌شد، توانستیم خریدها رقابت ایجاد کنیم و هیچ دیکته‌ای را تابع نشدیم. بالای 35 میلیون یورو فقط در چند خرید صرفه‌جویی کلانی کرده‌ایم. البته آمار این صرفه‌جویی‌ها در یک پروژه سنواتی مثل پتروشیمی ایلام که به راه‌اندازی رسیده است بدلیل عدم پرداخت برای حضور خارجیها بسیار بالاتر است.
اگر نمایندگان سازندگان خارجی را می‌آوردیم اصولاً هر کدام از این‌ها تجهیزات‌شان را از اول تا آخر چک می‌کردند و وقتی در پروژه بزرگ این‌چنینی روزی 2 هزار یورو برای هر کارشناس خارجی در نظر بگیرید، ببینید عدد به کجا می‌رسد. مسئولیت‌ها را پذیرفتیم و خوشبختانه بدون هیچ مشارکت نفر خارجی (عمدتاً ناشی از شرایط تحریمی) هم واحد شیرین‌سازی مجموعه (واحد سولفور و مرکاپتان زدائی) هم واحد هیدروژن و هم خود واحد الفین را به خوبی به راه‌اندازی رساندیم و انشالله که پروژه‌های پایین دستی بعد از آن هم که حالا بعد از الفین ایلام در دست اجرا داریم، سال 1401 طبق قول‌هایی که داده‌شده به سرویس بیاید.
راجع به بیدبلند هم توضیح دهید؟
بیدبلند یکی از افتخارات مجموعه همکاران‌مان در هلدینگ خلیج فارس است، پروژه‌ای که سال‌های سال روی زمین مانده‌بود، مسوولیت آن را وزرات نفت به هلدینگ خلیج فارس واگذار کرد، چون در نهایت محصول آن در پتروشیمی‌های دیگری، مثل پتروشیمی گچساران و حتی از پتروشیمی بندر امام و امیر کبیر استفاده می‌شد، پروژه سنگینی بود بالای 3 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری، این پروژه که قرار بود با مشارکت خارجیها اجرا شود، شرایطی ایجاد شد که ما بدون مشارکت خارجیها این کار را به سرانجام رساندیم، انشالله در مراسم افتتاح آن موارد بیشتری گفته خواهد شد و دیدنی‌های مثال زدنی، پروژه‌ای در ابعادی بسیار بزرگ که در مقایسه با پروژه‌های فازهای گازی عسلویه از سایز حداقل دو برابری برخوردار است.
عهده داری مدیریت پیمان پروژه را با اعتمادی که مدیران محترم هلدینگ خلیج فارس و شرکت بید بلند خلیج فارس به ما داشتند به ما واگذار شد، ما هم با تمام توان توانستیم پروژه را چه در مسائل خرید، چه در طراحی و چه در مسائل اجرا و مهم‌تر از همه در زمان مدنظر هلدینگ خلیج فارس این پروژه تکمیل شد و تقریباً کسی باور نمی‌کرد که اوایل امسال این پروژه راه‌اندازی شده باشد و زمان افتتاح رسمی آن، مدت‌ها پس از تولیدی شدن آن می‌باشد.
این پروژه یکی از رکوردهای ملی در حوزه بومی‌سازی تکنولوژی در صنعت پتروشیمی محسوب می‌شود، از آنجا که طراحی این طرح توسط متخصصان ایرانی انجام شد انعطاف قابل توجهی در خرید و ساخت تجهیزات در داخل کشور ایجاد شد به نحوی که علیرغم تعطیلی بسیاری از پروژه ها در شرایط تحریم، در این پروژه مدت‌ها بیش از 9 هزار نفر به طور مستقیم مشغول به فعالیت بودند و رکوردهایی همچون جوشکاری بیش از 6 هزار (اینچ قطر) در یک روز شکسته شد. نکته حائز اهمیت اینکه همه این فعالیتها در شرایطی ایمن و بدون حادثه انجام گردید.
تمام رکوردها را بر اساس ساعت کار در عرصه بین‌المللی شکسته‌ایم. در مدیریت پروژه از فینالیست‌های بین‌المللی IPMA شد و رتبه ممتاز مدیریت پروژه را کسب کرد و علیرغم همه شرایط تحریم وقتی ما را ارزیابی می‌کنند، کاری به شرایط تحمیلی تحریم ندارند، و صرفاً بر اساس مدلهای مدیریت بین المللی پروژه ارزیابی می‌کنند، دور از انتظار پروژه به سرانجام رسید خوشبختانه افتخاری است برای ما که درگیر این پروژه بوده‌ایم و حتی برای کشور که پروژه‌ای در این ابعاد را بدون هیچ‌گونه مدیریت شرکتهای خارجی به سرانجام رسانده‌ایم.
با توجه به اینکه بیش از 50 سال از عمر صنعت پتروشیمی می‌گذرد، به نظر شما وقت این نرسیده‌است که ما خودمان به لایسنسور تبدیل شویم، یعنی از لایسنسورهای خارجی بی‌نیاز شویم؟
زمینه لایسنسور بودن فعالیت‌های خاص خود را می‌خواهد بالاخره باید ما در سطوح آکادمی و علمی یک پایه‌گذاری‌هایی را سامان دهیم. بخش‌های اندکی از این مهم انجام شده‌است، نه به آن گسترده‌گی که باید سرمایه‌گذاری می‌کردیم.
وقتی شرکت‌هایی که خدمات لایسنس می‌دهند، درآمد‌های‌شان از کشورهای تولید کننده نفت بیشتر است حیف است که ما از این مهم غافل شویم. کاری که شاید مدیریت توسعه باید می‌کرد و پایه‌ریزی می‌کرد، ما در 2 سال گذشته و به خصوص امسال که سال جهش تولید بود، خیلی مجدانه پیگیری کردیم که بتوانیم پروژه‌های پایین دستی را فعال کنیم.
پروژه‌های پایین دستی خیلی ارزش افزوده بالایی دارند و عمدتا هم تکنولوژی‌های خاص خود را میخواهند، درآمد پروژه‌های پایین دستی با سرمایه‌گذاری اندک بسیار بالاست.
بنابراین باید به پایین دستی‌ها ورود کنیم، با ورود به پایین دستی‌ها ناچاراً درگیر لایسنس‌های مختلف می‌شویم و با شرایطی که هم اکنون در دنیا فراهم است که میخواهند راه را بر ما ببندند، ما راهی جزء اینکه شرایط انجام کارها را مهیا کنیم، نداریم. لذا نمی‌شود صرفاً محصولات گرید‌های اول پتروشیمی را تولید و صادر کنیم؛ ما باید در پایین دستی ورود کنیم و پیش نیاز ساخت داخل را تامین کنیم.
امروزه تعدادی از پروژه‌ها با محوریت زیست‌محیطی در پایین دستی استارت خورده‌است که انشاالله پروژه‌های سنقر، پک ارومیه، سود پرک در ماهشهر و کریستال و ملامین را در لردگان استارت زده‌ایم، بقیه پروژه‌هایی هم که در پتروشیمی نوری و بوعلی سینا انجام می‌شود، در همین زمینه‌ها هستند.
چند کار با ارزش با پژوهشگاه صنعت نفت و پژوهشگاه پتروشیمی انجام شده‌است که ثمرات این‌ها این‌است که ما در پروژه‌هایی که خوراک‌مان ترش بود و قبلا به‌طور جد می‌بایستی از خدمات خارجیها استفاده می‌شد، تا این پروژه‌ها را استارت بزنیم، الان برای پیش‌گیری از سوزاندن گازهای اسیدی با دانش داخلی و لایسنس داخلی کار آنها را انجام می‌دهیم.
دیگر اینکه از موارد مهم ما در بخش توسعه آموزش پرسنل است و یکی از کارهایی که ما به آن همراه با اجرای پروژه پرداخته‌ایم جذب و آموزش نیروهای جوان چه در تیم خودمان و چه در تیم پیمانکاری به‌گونه‌ای که این‌ها وقتی از این پروژه‌ها به پروژه‌های دیگر می‌روند، از توانمندیهای خاصی برخوردار شوند. و این را وظیفه خود می‌دانیم که تجربه را به مجریان پروژه‌ها و همکاران جدیدی که جذب می‌کنیم، انتقال دهیم.
با ابعاد گسترده‌ا‌‌‌ی که الان درگیر پروژه‌ها هستیم بالغ بر 800 نفر همکاران عزیزمان در جای‌جای کشور درگیر پروژه‌ها هستند، موضوع مهمی که تداوم تولید و حفظ سرمایه‌گذاری را در پی دارد و همین‌طور آبروی صنعت ما را حفظ می‌کند، بحث HSE و ایمنی است، ایمنی را از بدو طراحی بایستی مدنظر قرار دهیم، فقط در بخش اجرا و نصب نیست که این را هم به خوبی در این سال‌ها در نبود شرکتهای خارجی خودمان مدیریت کرده‌ایم، نشانه آن هم این بوده‌است که وقتی در ارزیابی بین‌المللی رفته‌ایم، خیلی نمرات بالایی در بخش رعایت ایمنی گرفته‌ایم. پروژه‌هایی که به سرانجام می‌رسد، با کمترین مشکلات ایمنی در بخش طراحی مواجه هستند و این‌ها کارهای پایه‌ای است که انجام داده‌ایم.
لازم به ذکر است که وقتی خودمان پروژه‌ای را طراحی می‌کنیم، مدیریت پروژه دست خودمان است. یکی از وظایفی که ما داریم بحث ساخت داخل است، شرایط کنونی را مبارزه با تحریم می‌گوییم. افتخار می‌کنیم که خیلی از کار هایی که به راحتی به خارج سپرده می شد، الان به داخل واگذار می‌کنیم، می‌دانید وقتی ما کاری را به داخل واگذار می‌کنیم، برای خودمان مسوولیت ایجاد می‌کنیم، چون ما باید آن را به سرانجام برسانیم.
در کارهای بازسازی که در پتروشیمی بوعلی سینا انجام می‌دهیم، هر آنچه که بوده، خارجی بوده و دیدگاه همه هم این بوده که این‌ها را باید دومرتبه به خارجیها بدهیم. با اعتمادی که وجود داشت و پروژه را به ما سپردند، ما تمام 3 هزار تن تجهیزات را به شرکتهای داخلی سفارش داده‌ایم. اینکه ما یک تجهیز بزرگی را بدهیم در خارج بسازند و از سرمایه‌گذاری‌هایی که در کشور شده‌است (و باید توسعه بدهیم) استفاده نکنیم، این را ظلم به کشور می‌دانیم حالا ما اگر یک تجهیز خاصی را مثلا یک هیتر بزرگی را در داخل بسازیم و مشعل‌های آن را از سازنده خارجی استفاده کنیم، دلیل ندارد ساخت آن در جایی مثل تایلند زیر نظر شرکتهای اروپایی ساخته شود و به ایران بیاید.
افتخار می‌کنیم که مسئولیت این پروژه‌ها را متقبل شده ایم و به شرکتهای داخلی داده‌ایم، ما هم متعهد هستیم که با واگذاری به شرکتهای داخلی آنها را به پای کار بیاوریم و تجهیزات را به تولید داخل برسانیم. پایه‌ریزی این کار این بوده‌است که سازندگانی را که در این چند سال شناسایی کرده‌ایم، قانوناً با تدبیری که آقای مهندس ربیعی با وزرات نفت کرده‌اند، این‌ها را در ساختار فهرست سازندگان نفت ببریم و قانون ساخت داخل را پایه‌ریزی و شرایط را به خوبی فراهم کنیم که همکاران‌مان در پتروشیمی‌ها و شرکت‌هایی که در این زمینه با ما همکاری کرده‌اند، به صورت قانونی در لیست‌های سازندگان تولید داخل باشند تا در کارهای توسعه‌ای مشارکت کنند.
در این حوزه آیا مشکلی هم در خصوص تامین مالی داشته‌اید؟
مسائل تامین مالی در پتروشیمی‌ها به دلیل سرمایه‌گذاری سنگینی که دارد به عنوان یک چالش بزرگ است. با مدیریتی که در هلدینگ خلیج فارس شده‌است نگرانی از سرمایه‌گذاری کمتر شده است. بخشی از تامین مالی از حساب صندوق توسعه ملی پیگیری و انجام شده‌است. بخشی در قالب مشارکت مستقیم خود بانکها، که ارتباط مالی با هلدینگ خلیج فارس داشته‌اند، و بخشی از نقدینگی هلدینگ خلیج فارس مدیریت شده است، بخش دیگر نیز از محل گردش‌های مالی شرکتهای تولیدی در اختیار هلدینگ بوده‌است که خیلی از مسائل مالی پروژه‌ها را برای ما حل کرده است.
از مواردی که واقعاً قابل تقدیر است و بایستی دست مریزاد زیادی به جناب آقای مهندس ربیعی و همکاران‌شان در هلدینگ خلیج فارس بگوییم، مدیریت مالی طرحها بوده‌است. بحران مالی که هر پروژه‌ای را می‌تواند زمین‌گیر کند. از پروژه‌های چند میلیاردی مثل بید بلند تا پروژه‌های پایین دستی و یا پروژه‌هایی مثل هنگام و آپادانا که به شرکتهای تولیدی واگذار شده، از لحاظ مالی بخوبی مدیریت شده اند.
البته در بخش مالی نه اینکه مشکل نداشته‌ایم و نه اینکه بگوییم بدون مشکل کار کرده‌ایم، شرایط تحریم است و واقعا اجرای پروژه که یک زمانی به راحتی با یک تماس تلفنی یا سفارش از طریق فکس انجام‌می‌شد و پولی انتقال داده‌می‌شد و کالا می‌آمد، الان جزء‌جزء این‌ها باید به گونه‌ای رفتار شود که هم در عرصه بین‌المللی آبروی نظام را حفظ کنیم و هم به تعهدات‌مان عمل کنیم. خطایی نکنیم که کسی جایی بتواند عنوان کند که ایرانی‌ها خلاف قوانین عمل می‌کنند. خوشبختانه یک مورد هم نداریم که در ارتباط با پروژه‌های پتروشیمی و واردات تجهیزات خاصی که در داخل ساخته نمی‌شود، اخباری درآمده‌باشد که رویه ناپسندی برای انتقال کالا صورت گرفته است.
در جامعه بین‌الملل سرمان بالا است، علیرغم فشارها و شرایطی که خودشان ایجاد کرده‌اند تمام تعهدات‌مان را انجام داده‌ایم، جایی نیست که بتوانند بگویند ایرانی‌ها به تعهداتشان پای‌بند نبوده‌اند.
این فرهنگ و آن تعهد اخلاقی دینی که در تک‌تک ایرانی‌ها وجود دارد، یک مجموعه مدیریتی را ایجاد کرده‌است که اعتقاد داشته‌باشیم کار را می‌شود انجام داد و ساختار مالی پروژه‌ها یک ساختار خاصی است که بدون توجه به آن هم پروژه‌ای به سرانجام نمی‌رسد. من باید از همکاران‌مان در هلدینگ خلیج فارس بازهم تقدیر کنم که به خوبی این موضوع را مدیریت کرده‌اند.
با توجه به اینکه سالی که در آن هستیم شرکتهای متعددی از هلدینگ خلیج فارس وارد بورس شده‌اند، آیا برنامه‌ای وجود دارد که شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی هم وارد بورس شود یا خیر؟
قطعا همین‌طور است ما در مجمعی که اوایل امسال برگزار شد، قول داده‌ایم که با حمایت‌هایی که هلدینگ می‌کند و یکی از هدف گذاری‌هایی که خود آقای مهندس ربیعی کرده‌اند، وارد بورس شویم. کارهایمان در حال انجام است، اقدامات اولیه آن را انجام داده‌ایم و امیدواریم تا اواخر امسال یا سال آینده حتما به بورس ورود کنیم، دیدمان این‌است که این شرکت در اجرای پروژه‌ها ارزش‌آفرینی می‌کند و این ارزش‌آفرینی را بهتر است که در بورس ببریم و آنجا یک مقدار به طور مشخص از دو دو تا چهار تای کارهایمان را در عرصه دید بگذرایم و یک شرکت قابل اعتماد و با ثباتی را در بورس ارائه‌کنیم.
مشخص است که چند درصد از سهام شرکت در بورس واگذار می شود؟
ما باید اول از طریق فرابورس ورود کنیم، چون شرکت خدماتی هستیم، هم خود بورس خیلی سخت می‌گیرد و هم مراحل آن سخت تر از یک شرکت تولیدی است. به‌هرحال باید بورس به این برسد که این شرکت یک فعالیت پایداری دارد. ما با یکی دو نشست که با همکاران‌مان در بورس داشته‌ایم این باور ایجاد شده‌است که شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی با برخورداری از دانش و ساختاری که دارد، شرکتی پایداری است و قطعا به عنوان یکی از نیروهای همراه پروژه‌ها در توسعه صنعت پتروشیمی باید حاضر باشد. خوشبختانه این موضوع را پذیرفته‌اند که این شرکت پایدار است و گفته‌اند حالا مسیر کارهای قانونی و مالی‌تان را انجام بدهید که در همین راستا مدارک‌مان را به بورس ارائه کرده ایم.
با توجه به اینکه در شرایط تحریم به سر می‌بریم و شرایط کرونا هم است، آیا دستیابی به جهش دوم و سوم پتروشیمی قابل تحقق است؟
هر گونه پاسخ و ادعائی که مطرح می‌شود، می‌بایست بر اساس عملکرد سال‌های اخیرمان باشد. به‌هرحال با شرایط خاصی در چند سال گذشته مواجه بوده‌ایم (شاید بعضی‌ها اخبار را می‌شنوند، چون ما روزانه درگیر فعالیت هستیم، لمس می‌کنیم که چه شرایط سختی را بر ما دیکته و تحمیل کرده‌اند) راهی نمانده که از دید دشمن بر ما بسته نشده‌باشد. علیرغم این شرایط کارها انجام می‌شود و طرف ما متوجه می‌شود که پروژه‌ها راه‌اندازی شده است.
شاهد هستید در دو سال گذشته علیرغم این همه فشار، پروژه‌ها به خوبی به ثمر نشسته‌اند. از دید کارشناسی اگر وارد پروژه بید بلند خلیج فارس شویم، نمی‌توانید بگویید که شما یک پروژه تحریمی اجرا کرده‌اید، شما وقتی وارد آن پروژه می‌شوید، تعجب می‌کنید که انگار اصلا تحریمی وجود نداشته‌است، شما وارد پتروشیمی ایلام که می‌شوید، (پروژه‌های الفین، هیدروژن و سولفورزدایی) تعجب می‌کنید که پس این تحریم‌ها کجاست؟ ما افتخار می‌کنیم که علیرغم تحریم راهی را رفته‌ایم که خود شرکتهای خارجی که درگیر تحریم هستند (چون به آنها هم تحریم اعمال شده‌است)، به گونه‌ای از آنها خدمات گرفته‌ایم که برای آنها هم زحمت ایجاد نکرده‌ایم، و مهم است که این دوره را مدیریت کرده‌ایم. فشار ساخت و ساز را به داخل کشور منتقل کرده‌ایم، اگر قبلا قرار بود 100 را از خارج بیاوریم، الان یک آیتم کوچک آن را از خارج وارد می‌کنیم و بقیه آن را در داخل می‌سازیم. (نمونه‌ای از مدیریت انجام شده)
برای داخلی‌سازی حتی سال‌های قبل از تحریم هم که از فایننس خارجی استفاده می‌کردیم، به راحتی زیر بار نمی‌رفتیم که تمام اجناس را حتی بر اساس قانون فایننس از اروپا بدهند، همواره مبارزه می‌کردیم و متقاعد می‌کردیم تجهیزات در ایران ساخته شود، انجام این کارها را از قدیم تجربه کرده‌ایم و طرفهای خارجی ما باورشان نمی‌شد که چنین تجهیزات مهمی ساخته می‌شود.
به‌طور قطع و یقین ما این دوره را مدیریت و سپری کرده‌ایم، در ارتباط با اینکه آیا این پروژه‌ها به سرانجام می‌رسد، هیچ شکی نیست، هرجایی مشکلی هست به اتکای همکاران و شرکت‌هایی که با ما مشارکت دارند، می‌گوییم: بدهید ما آن را راه بیندازیم، این باور را داریم، کاری نیست که روی زمین بماند در نبود هر لایسنسوری کارهای پیچیده پتروشیمی روی زمین نمانده و با دقت بیشتر و بهتری انجام شده است.
فقط می‌ماند که این سرمایه گذاری عظیمی که در جهش سوم است، بخش تامین مالی آن مدیریت شود. من اعتقاد دارم با استفاده از ظرفیت بورس حتی در تامین مالی هلدینگ‌ها باید هم از درآمد تولیدی‌شان و هم از ظرفیتی که در بورس است به خوبی تامین مالی کنند و این را بدانیم که خودمان کشور را اداره می‌کنیم، تولید داریم و درآمد داریم، از درآمدها باید توسعه کشور را پایدار نگهداریم، چون با توسعه است که شغل و امنیت اجتماعی ایجاد می‌کنیم.
این فرآیند به خوبی در این چند سال مدیریت شده و قطع نشده و به سرانجام رسیده‌است، خیلی از واحدهایی که شما امسال می‌بینید جای جای کشور راه‌اندازی می‌شود، در بدترین سال تحریم این کار انجام شده است. خواهش من از شما همکاران محترم رسانه‌ها این‌است که شما هم پیگیر باشید، چون شما مشوق‌های خوبی برای همکارانی هستید که بدون ادعا درگیر فعالیت هستند. پیگیری‌های شما، ما را مصمم‌تر می‌کند و هم مشوق هستید که آنچه که انجام می‌شود، رسانه‌ای شود، بازخورد داشته‌باشد، ایرادی در کارمان است، گفته شود و ما هم اصلاحات لازم را انجام دهیم.
از ظرفیت‌هایی که گاهی شما آگاهی دارید، اطلاع رسانی شما خبرنگاران کمک می‌کند که از کل ظرفیت کشور برای توسعه صنعت پتروشیمی که امروز به همه ثابت شده‌است ارزش افزوده ایجاد می‌کند، شغل ایجاد کنیم. در کارهای پایین دستی، وقتی یک واحد ساخته می‌شود، آمار می‌دهند، 60 نفر مستقیم و 600 نفر غیر مستقیم جذب کار شده‌اند برای بعضی‌ها این قابل لمس نیست، ولی وقتی 6 ماه دیگر کسی به ایلام برود، چون واحدها به تولید می‌رسد، آنچنان درآمدی دارد که قطع تولید پذیرفته نمی‌شود.
بنابراین بایستی در کنار این واحدهای تولیدی خدمات قطعه‌سازی و نظایر آن فراهم شود و همه این‌ها را ما نمی‌توانیم در مجتمع تامین کنیم، لذا ما تقریبا نسبت به هر یک نفری که شغل مستقیم ایجاد می‌شود، حداقل 10 نفر شغل غیر مستقیم ایجاد می‌شود، حال این با سرمایه‌گذاری مستقیم، غیر مستقیم که رده اول با ما طرف است، آن‌هایی که رده دوم و سوم هستند که وقتی یک کارگاه تولیدی زده می‌شود، آن هم می‌رود و محصول را از یک جایی می‌خرد، با بانک ارتباط دارد، خودش مشتری آن شهر می‌شود و کلا شهر را در فضای صنعتی و توسعه‌یافته هدایت می‌کند، امیدوار هستیم که با پیگیری‌های شما این اتفاق در گوشه گوشه کشور به ثمر بنشیند.
به نظر شما راهکار تامین مالی پروژه‌ها چیست؟
یک منطقی در کشور ایجاد شده‌است که درآمد نفت را برای توسعه کشور بکار ببریم، حالا انشاالله این چیزی که به اسم تحریم علیه کشور فضاسازی شده‌است، با مدیریت‌هایی که شده‌است، درآمدما تداوم پیدا کند و صندوق توسعه ملی آن را در اختیار توسعه قرار دهد.
فضای باور کشور باید عوض شود، ما باید واقعا این باور را ایجاد کنیم که کارهای میانجی‌گری به عنوان واسطه‌گری کارهای تداوم داری نیست، بنده و جنابعالی اگر به فکر بچه‌ها و نسل آینده هستیم، همه‌مان باید به فکر این باشیم که در کشور کار ساختوساز انجام شود، پولی که در کشور ایجاد می‌شود را بایستی در این ساخت‌و‌سازها آورد، بانک‌های کشور به سمت تولید بیایند و کارهای واسطه‌گری و کارهایی که در درازمدت برای کشور اثر ندارد رها شوند.
اگر همه ما چه در سرمایه‌گذاری و چه در ساختوساز به سمت تولید برویم، ساختار اقتصادی کشور هم به سمت تولید می‌آید، من همیشه گفته‌ام هر چقدر می‌توانیم باید به سمت سرمایه‌گذاری برای توسعه برویم و گرنه این پول‌ها یک جایی انباشته می‌شود و دوباره صدای آن در می‌آید، که اتفاق ناگواری افتاده است. چون اعتقاد داریم این افراد نیستند که می‌برند این افراد در نقش آن عوامل تحریم بازی می‌کنند، این هم یک نوع جنگ پیچیده و پنهان اقتصادی است که بعضی‌ها متاسفانه در جهت منافع دشمن به یک عامل تبدیل می‌شوند.
بنابراین همه این‌ها علیه ما برنامه است و ما هم باید آن را به صورتی خنثی کنیم از صبح که بیدار می‌شویم این باور را داشته‌باشیم که من باید نقش‌آفرینی کنم و من به نوبه خودم خدا را شاکر هستم که در کنار همکارانم خدماتی داشته‌ایم، همه و همه در توسعه کوشا بوده‌ایم، خیلی وقت‌ها زحمت برای سازندگان ایجاد کرده‌ایم، روزهای اول آن سخت بوده ولی الحمدلله الان تبدیل به یک لایسنس برای شرکت داخلی شده‌است که حال علیرغم تحریم‌ها یک ساخت و ساز بین‌المللی معتبر را انجام می‌دهیم. یک روزی به ما می‌گفتند که باید کابل از خارج بخریم حالا دیگر کابل را ما آنقدر ساده نگاه می‌کنیم قدردان کارهایی که شده نیستیم چون اطلاع رسانی نشده، اعتقاد دارم باید یک خورده به عقب برگردیم، نگاه کنیم که ما چارچوب فلزی فنس‌های مان از خارج می‌آمد، مخزن آبی که چهارپایه زیر آن بود، این‌ها همه از خارج وارد می‌شد، نفت را می‌فروختیم و پول آن را به کالای خارجی و ساختوساز و توسعه کشورهای دیگر صرف می‌کردیم.
من در سال 2010 که مدیر عامل پتروشیمی مروارید بودم آن موقع الفین را می‌ساختیم، ما در رقابت بین‌المللی مدیریت پروژه IPMA شرکت کردیم، رقبای ما شرکتهای به نام اروپایی بودند پروژه‌های‌شان همه در خاورمیانه بود غیر از زیمنس که یک پروژه در مسکو داشت و چینی‌ها یک پالایشگاه در چین داشتند، ولی همه مجریان خود شرکتهای به‌نام اروپایی بودند، ما هم که در آن رقابت بعنوان یک ایرانی رفته‌بودیم، ارزیاب‌های بین‌المللی در عسلویه به من می‌گفتند: واقعا شرکت شما خودتان پروژه را اداره می‌کنید، که ما منطقه عسلویه را به همراهشان بازدید کردیم و ناباورانه متوجه شدند تمامی پروژه‌های گازی را هم ایرانی‌ها مدیریت می‌کنند، و اینجا بدلیل تحریم خبری از توانمندیهای ما ایرانی‌ها غافل بودند.
در هیچ شرکت خارجی به اندازه‌ای که ما در ایران خانم‌های کارشناس رتبه عالی داریم، ندارند و بعضاً که اصلا ندارند، بعدا از برابری حقوق زن و مرد حرف می‌زنند.
سال 2010 با تمام فشاری که روی کشور بود، توانستیم جزء 10 شرکت برتر جهان شویم و رتبه دوم دنیا را در IPMA مدیریت پروژه بین‌المللی گرفتیم.
ممکن است در خصوص برگزاری دوره آموزش مدیریت پروژه در شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی توضیح دهید؟
یکی از مهم‌ترین اهداف پیشرفت سازمانی ما مربوط به کارکنان است. همه ما به خوبی می‌دانیم که کارکنان، ارزشمندترین دارایی هر سازمان هستند. به عبارت دیگر، بهره‌وری و سودآوری هر سازمان به میزان قابل توجهی به عملکرد کارکنان، اهداف سازمانی و اهداف استراتژیک بستگی دارد و اگر هم‌سویی بین ارتقای سازمان و ارتقای فردی کارمندان ایجاد گردد، در نهایت بیشترین بهره‌وری برای کل سازمان ایجاد خواهد شد.
در همین راستا و به منظور نیل به این هدف، ما در شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی اقدام به برگزاری دوره حرفه‌ای مدیریت پروژه کردیم. در این مسیر از مردادماه امسال جهت برگزاری دوره آموزشی مدیریت پروژه با یکی از شرکتهای به نام این حوزه قرارداد بستیم و تعداد 25 نفر از همکاران شرکت که در حوزه‌های مدیریت پروژه، برنامه‌ریزی و کنترل پروژه مشغول به فعالیت بودند را به منظور حضور در این دوره انتخاب کردیم. در نهایت برای حضور 10 نفر از این عزیزان در آزمون بین‌المللی مدیریت پروژه (PMP) تأمین بودجه انجام دادیم.
با تلاش این عزیزان و انگیزه ایجاد شده در مجموعه، تمامی این افراد موفق به اخذ مدارک ملی یا بین‌المللی در حوزه مدیریت پروژه شدند تا با تفکر و ادبیات حرفه‌ای مدیریت پروژه که در سازمان جاری می‌شود، هم سازمان به موفقیت در مسیر اهداف استراتژیک خود برسد و هم همکاران عزیزمان در این مسیر به ارتقای فردی و شغلی دست یابند.
اگر پیامی برای همکاران خودتان دارید بفرمایید؟
با جرات می‌گویم که تک‌تک همکاران‌مان را در هر رده شغلی حتی شرکتهای سازنده و پیمانکاری حتی آن ایرانی‌هایی که در بخش آوردن پول یا انتقال و جابه‌جایی پول به ما کمک کردند، دست یک‌به‌یک آنها را می‌بوسم، افتخاراتی که در بید بلند و ایلام و در پتروشیمی نوری و در لردگان و انشاالله به زودی در گچساران رقم می‌خورد، این تلاش تیمی است و قبول کنیم که توانمند هستیم، به عنوان یک ایرانی قابلیت‌های زیادی داریم، سرمایه‌های زیادی داریم که نباید به راحتی از آنها بگذریم و آن ارزشی را که برای انسان باید قائل شویم در هر رده‌ای موظف به رعایت آن هستیم.
امیدوار هستم تک تک روزها روزهای سلامتی و تندرستی و موفقیت برای همه هم میهنان و همکاران عزیز و همین‌طور جامعه خبرنگاری باشد که زحمات همکاران‌مان را پوشش‌داده و منعکس می‌کنند.